Meer weten over grotere contracten in de zorg

De Nederlandse gezondheidszorg staat onder druk. Door vergrijzing stijgt de vraag naar zorg, terwijl de sector kampt met gigantische, groeiende personeelstekorten. In 2024 bedragen die tekorten 55.000 medewerkers, met een voorspelling van maar liefst 190.000 in 2033. Een breed scala aan oplossingen wordt ingezet: van preventie om de zorgvraag te verminderen tot het inzetten van kunstmatige intelligentie en het aantrekken van medewerkers uit het buitenland. Allemaal waardevolle oplossingen, allemaal hard nodig. Ook de oplossing om zorgmedewerkers te stimuleren hun contract uit te breiden is de afgelopen jaren steeds hoger op de agenda gekomen. Dit is een oplossing die voordelen biedt die veel verder reiken dan alleen het aanpakken van personeelstekorten.

 

Grotere contracten zijn goed voor zorgorganisaties, medewerkers, sector en maatschappij

Voor zorgorganisaties zijn de voordelen van grotere contracten duidelijk: een stabiel en vast team dat op sterkte is, verbetert de kwaliteit en continuïteit van de zorg, vermindert de werkdruk en verhoogt het werkplezier van zorgmedewerkers.Als vaste krachten enkele uren per week meer werken, vermindert dat direct de personeelstekorten. Bovendien kunnen extra uren van eigen medewerkers de afhankelijkheid van dure zzp’ers en uitzendkrachten terugbrengen. In 2022 besteedden zorgorganisaties meer dan 10% van hun personeelskosten aan extern personeel, een percentage dat al jaren stijgt. Een zorgelijke ontwikkeling die wordt aangepakt met strengere wetgeving.

Grotere contracten zijn meer dan een middel om tekorten aan te pakken. Meer uren werken betekent meer inkomen voor zorgmedewerkers. Door de combinatie van kleine contracten en relatief lage salarissen is naar schatting zo’n een op de drie zorgmedewerkers niet financieel onafhankelijk – dat betreft ongeveer 470.000 medewerkers.Discussies over inkomens in de zorg richten zich vaak op salarisniveau, maar het aantal gewerkte uren is minstens zo belangrijk. Juist kleine contracten maken zorgmedewerkers financieel kwetsbaar bij tegenslagen, zoals een scheiding of het verlies van een partner. Extra uren en daarmee extra inkomsten bieden meer financiële zekerheid: van een extra tas boodschappen tot een buffer om een kapotte wasmachine te vervangen.

 

2 tot 4 uur extra, in plaats van iedereen fulltime

Meer werken is niet een kwestie van “direct fulltime”. Sterker nog, de door het CNV geambieerde werkweek van 30 uur is voor een aanzienlijke groep  zorgmedewerkers al een stevige ambitie. De gemiddelde contractgrootte in de zorgsector is nu namelijk 24,5 uur. Een paar uur extra zou ook al heel veel opleveren. Ongeveer 65% van de zorgmedewerkers in patiëntgebonden functies heeft een contract van minder dan 32 uur. Stel dat een derde van hen 4 uur per week extra zou gaan werken, dan levert dat bijna 900.000 uur op, gelijk aan bijna 25.000 voltijdsbanen. Dit staat gelijk aan bijna 37.000 zorgmedewerkers. Dit zou ~67% van het huidige tekort van 55.000 zorgmedewerkers kunnen oplossen.

 

Focus op wie nu al wil, in plaats van overtuigen dat het moet

We weten al dat veel zorgmedewerkers open staan voor een groter contract. We hoeven medewerkers die blij zijn met hun huidige contractgrootte en niet meer willen werken dus niet te overtuigen om meer te gaan werken. Maar ons in plaats daarvan richten op de medewerkers die aangeven (onder voorwaarden) meer te willen werken. En het voor hen mogelijk te maken

De data en feiten: het potentieel in beeld

Wij vroegen meer dan 7.500 medewerkers naar hun bereidheid om meer te werken. 41% staat open voor meer uren!  15% van de respondenten wil dat ‘sowieso’, vooral jonge zorgmedewerkers en degenen met kleine contracten. Die extra uren hebben ze vaak hard nodig: 31% van de medewerkers die ‘sowieso’ meer willen werken ervaart soms stress of ze financieel rond kunnen komen. 26% van de respondenten geeft aan meer te willen werken als bepaalde zaken anders en beter worden geregeld. Ze willen bijvoorbeeld dat roosters bij een groter contract prettig en gezond blijven. Vier dagen van 6 uur werken is een stuk prettiger dan zes dagen van 4 uur. Een andere belangrijke voorwaarde is dat meer werken financieel voldoende oplevert. Helaas bestaat er veel scepsis of deze voorwaarden in de praktijk wel te realiseren zijn. Zo denkt slechts 49% van zorgmedewerkers dat grotere contracten met een gezond rooster mogelijk zijn, en gelooft slechts 31% dat meer werken hun financieel voldoende oplevert. Deze (vaak onterechte) overtuigingen houden veel mensen tegen om meer te gaan werken.

Lees hier meer over in de download: Het potentieel in beeld

Resultaten zijn op korte termijn te behalen en reiken veel verder dan meer uren

Wij hebben al met meer dan 50 zorgorganisaties om grotere contracten te realiseren. En met succes. Door actief met medewerkers en leidinggevenden aan de slag te gaan, realiseren zorgorganisaties binnen een korte pilotperiode van enkele maanden al gemiddeld ~9% contractuitbreidingen, met uitlopers tot wel 20%. Zorgorganisaties kunnen met deze extra uren van vaste medewerkers kosten besparen door o.a. lagere uitgaven aan de inzet van extern personeel. En zorgmedewerkers hebben een hoger inkomen.

Maar de impact reikt veel verder dan meer uren: medewerkers ervaren meer werkplezier door het creëren van prettige, gezonde roosters en het voeren van goede gesprekken binnen het eigen team en met hun leidinggevenden. Dat zorgt er ook voor dat medewerkers behouden blijven voor organisatie en sector, en kan ook verzuim terugdringen. Bekijk de video waarin organisaties zelf aan het woord komen.

De praktijk is weerbarstig, maar toch is er meer mogelijk dan gedacht

Verandering is niet eenvoudig: de Nederlandse deeltijdcultuur is diepgeworteld in de maatschappij én op de arbeidsmarkt. Een norm die heeft geresulteerd in tal van overtuigingen, aan de kant van werkgevers én werknemers: dat “medewerkers toch niet meer willen werken”, dat “meer werken toch niks oplevert”, “dat het toch niet kan binnen de roosters”. Een norm waar we als land lange tijd ons hele systeem om heen hebben geoptimaliseerd: van de kinderopvang tot aan verlofregelingen. Een norm die nog versterkt wordt door oneliners in de media zoals “deeltijdprinsesjes”. In 2020 bracht HPP haar eerste rapport uit over de kansen rondom grotere deeltijdbanen in de zorg, hier te downloaden. Toch bleek er veel meer mogelijk dan gedacht… De ervaring leert dat impact sterk afhankelijk is van het commitment van organisaties om tot resultaat te komen. De meest succesvolle organisaties kenmerken zich door focus, door anders durven denken en doen, en actieve betrokkenheid van de juiste mensen, van bestuurders tot roosteraars.

Werkgevers kunnen vandaag nog aan de slag

Er is dus een sterke casus voor grotere contracten: ze bieden voordelen voor alle betrokken partijen, er ligt een groot potentieel, en de resultaten zijn concreet.Werkgevers hebben de sleutel voor verandering zélf in handen. Er zijn praktische en concrete maatregelen waar werkgevers meteen mee kunnen beginnen en waar zij direct baat bij hebben. Ga zelf direct aan de slag met onderstaande stappen.

Scroll to top